Παρουσίαση-σχόλια: Γιάννης Κύρκου Αικατερινάρης
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα ομάδας έρευνας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, (Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Τομέας Δασικής παραγωγής - προστασίας δασών και φυσικού περιβάλλοντος, Εργαστήριο Δασοκομίας), ο Πολύγυρος μπορεί να χαρακτηρισθεί ως πρότυπο πράσινης πόλης σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Στην ομάδα έρευνας συμμετείχαν, σύμφωνα με τα στοιχεία που μου παραχώρησε ο αρμόδιος καθηγητής του ΑΠΘ Θεοχάρης Ζάγκας, εκτός από τον ίδιο και οι Ζωή Μυλωνά και Φωτεινή Ντινάκη.
Ο Πολύγυρος, πρωτεύουσα της Χαλκιδικής, βρίσκεται στο κέντρο της χερσονήσου, στους πρόποδες του όρους Χολομώντας και σε απόσταση 10 χιλ. περίπου από την θάλασσα. Έχει υψόμετρο 560 μ.
Μέθοδος έρευνας
«Έγινε καταγραφή των χώρων πρασίνου στην πόλη του Πολυγύρου συμπεριλαμβανομένων δημόσιων χώρων, του συνόλου των πάρκων, νησίδων, παιδικών χαρών, ρεμάτων, δημόσιων υπηρεσιών, εκκλησιών, κοιμητηρίων καθώς και ιδιωτικών χώρων (αυλών, κήπων, περιβολιών). Έγινε ακόμη καταγραφή των περιαστικών δασών. Η έκτασή τους προσδιορίστηκε με βάση την μέτρησή τους από τους ορθοφωτοχάρτες 448-467, 448-470, 452-467, 452-470 με τη χρησιμοποίηση του προγράμματος autocad 2010. Ακόμη συγκεντρώθηκαν στοιχεία που αφορούν την έκταση καθώς και τον πληθυσμό του εν λόγω δήμου για να συσχετιστούν με την έκταση του συνολικού πρασίνου έτσι ώστε να υπολογιστεί η αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο».
Αποτελέσματα έρευνας
Έκταση
Τα αποτελέσματα της έκτασης των χώρων του αστικού πρασίνου και του περιαστικού δάσους και η σύγκρισή τους με τα διεθνή πρότυπα για πράσινους αστικούς χώρους και για χώρους περιαστικού πρασίνου ανά κάτοικο έχουν ως εξής:
«Συνολική έκταση αστικού πρασίνου: 556.469 τ.μ.Εκ των οποίων:
Έκταση αστικού πρασίνου δημόσιων χώρων: 468.233,5 τ.μ.
Έκταση αστικού πρασίνου ιδιωτικών χώρων:88.235,5 τ.μ.
Συνολική έκταση περιαστικού δάσους: 4.187.305,9 τ.μ.
Καθώς ο πληθυσμός της πόλης του Πολυγύρου ανέρχεται σε 6.232 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001 (σ.σ. το 2011, με διαφορετικές νόρμες απογραφής σε 6.121) η έκταση αστικού και περιαστικού πρασίνου ανά κάτοικο υπολογίστηκε σε:
Έκταση αστικών χώρων πρασίνου ανά κάτοικο: 89,3 τ.μ./ κάτοικο
Έκταση περιαστικού πρασίνου ανά κάτοικο: 671,9 τ.μ./ κάτοικο» (...)
«Τα πρότυπα αναλογίας πρασίνου σύμφωνα με τη βιβλιογραφία έχουν ως εξής:
Αναλογία αστικού πρασίνου ανά κάτοικο: 15,5 τ.μ./ κάτοικο (8-10 τ.μ./ κάτοικο σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας)
Αναλογία περιαστικού πρασίνου ανά κάτοικο: 100-150 τ.μ./κάτοικο»
Οι συγκρίσεις των παραπάνω μετρήσεων του πρασίνου του Πολυγύρου, ως προς τα αποδεκτά διεθνή πρότυπα, τον καθιστούν μια αξιοζήλευτη «πράσινη πόλη» όχι μόνο σε εθνικό, αλλά και σε διεθνές επίπεδο.
Η σημερινή πραγματικότητα, ως προς την διαχείριση του πρασίνου
Με εξαίρεση τα τελευταία χρόνια, κατά τα οποία έγιναν μερικές φυτεύσεις νέων δέντρων στον αστικό ιστό του Πολυγύρου (parking), παρατηρείται γενικώς μια αδιαφορία, που φθάνει μέχρι την απαξίωση του μοναδικού αυτού συγκριτικού πλεονεκτήματος της πόλης. Αντί η διοίκηση του Δήμου, συνεπικουρούμενη από το Δασαρχείο Πολυγύρου, να δίνει το παράδειγμα στους δημότες της για την προστασία του αστικού πρασίνου ή ακόμη και την αύξησή του, συντελεί στη μείωσή του. Και δεν εννοώ μόνο την κοπή των δέντρων ή το ονομαζόμενο «κλάδεμα», αλλά και την παράλειψη φύτευσης νέων, καθώς και τα δυο επηρεάζουν καθοριστικά την ποιότητα του αστικού τοπίου. Δεν θα πρέπει, άλλωστε, να ξεχνά κανείς ότι υπήρξαν εποχές -ιδιαίτερα κατά τον μεσοπόλεμο- που οι δημοτικές αρχές ενθάρρυναν πρωτοβουλίες συλλογικών οργάνων των κατοίκων για τη δημιουργία πάρκων. Είναι ακριβώς το πράσινο του αστικού ιστού που συμβάλλει τα μέγιστα, σύμφωνα με το ερευνητικό του ΑΠΘ, στην πρωτιά του Πολυγύρου όχι μόνο στον ελλαδικό, αλλά και στον διεθνή χώρο !!!
Αντίθετα με ό, τι συνέβαινε κατά το παρελθόν στον Πολύγυρο, σήμερα παρατηρείται μια ολιγωρία σε ζητήματα προστασίας και σωστής διαχείρισης του πρασίνου, ιδιαίτερα του αστικού. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα του παραμελημένου και απαξιωμένου σήμερα πεζόδρομου, όπως και η κραυγαλέα έλλειψη φύτευσης δέντρων στα προκήπια νεοαναγειρομένων οικοδομών, παρά την απορρέουσα εκ του ισχύοντος κτηριοδομικού κανονισμού και τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες υποχρέωση...
Για να φανταστεί κανείς πόσο βελτιώνεται το αστικό τοπίο στο κέντρο του Πολυγύρου, είναι χρήσιμο να θυμηθεί την εικόνα του πεζόδρομου στις γιορτές των Χριστουγέννων, όταν προσωρινά στήνονται τα έλατα, τα κομμένα από τις κοντινές φυτείες του Ταξιάρχη...
Δανείζομαι και παραθέτω απόσπασμα από τις προτάσεις της ερευνητικής ομάδας, πιστεύοντας ότι θα αποτελέσουν βάση της πολιτικής του Δήμου Πολυγύρου, ως προς την διαχείριση του πρασίνου της πόλης:
«Τα πάρκα - άλση - κήποι χαρακτηρίζονται από έλλειψη σωστού χωροταξικού σχεδιασμού και έργων υποδομής. Έτσι χρειάζονται να γίνουν ειδικές μελέτες από τους αρμόδιους φορείς ώστε κάτω από ορθολογικό σχεδιασμό και διαχείριση να μπορέσουν οι χώροι αυτοί να αποδώσουν τις αναμενόμενες ωφέλειες στο κοινωνικό σύνολο.
Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη σημασία στη δομή και στη σύνθεση του πρασίνου. (οριζόντια, κλιμακωτή ή σε ζώνες σύνθεση, κατάλληλα φυτικά είδη και σκόπιμη διαδοχή των ειδών.
Να αναβαθμιστούν οι αντιδημαρχίες πρασίνου, καθώς χρειάζεται να δημιουργηθούν ειδικά τμήματα ή διευθύνσεις πρασίνου με εξειδικευμένο προσωπικό και κανονισμούς λειτουργίας.
Να καταρτιστούν εφαρμόσιμα σχέδια προστασίας, ανάδειξης και αειφορικής διαχείρισης πρασίνου.
Να εξασφαλιστούν οι απαραίτητες πιστώσεις.
Να καθοριστούν οι ποινικές κυρώσεις, η έκταση της αστικής ευθύνης, το είδος και τα όρια των διοικητικών κυρώσεων για την προστασία των χώρων πρασίνου.
Να αναπτυχθεί φιλοπεριβαλλοντικό πνεύμα και περιβαλλοντική συνείδηση με κατάλληλη παιδεία.
Να οργανώνονται συνέδρια, σεμινάρια ενίσχυσης και προβολής του κοινωνικού ρόλου του πρασίνου.
Να διατηρηθεί και να αναβαθμιστεί η βιοποικιλότητα που θα συμβάλλει στο σχηματισμό εικόνων, χρωματισμών, μορφών, δομών, σύνθεσης στοιχείων, που θα οδηγούν σε μοναδικά και οπτικά σπάνια αποτελέσματα (τοπία).
Να εκπαιδευτούν και να συμμετέχουν οι πολίτες και προπαντός οι νέοι σε δραστηριότητες προστασίας, επέκτασης, ανάδειξης και αειφορικής διαχείρισης του πρασίνου.
Οι δεντροστοιχίες θα πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα και να προβλεφθούν: α) ειδικές κατασκευές για την προστασία των δέντρων, β) συμπλήρωση των δεντροστοιχιών όλων των δρόμων μετά από σύνταξη σχετικής μελέτης, γ )αύξηση της ποικιλίας των ειδών των δεντροστοιχιών με καινούρια είδη τόσο ελληνικών, όσο και ξένων, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο, δ) φύτευση ειδών με μεγάλα πλατιά φύλλα, τα οποία δημιουργούν ένα είδος φράγματος απέναντι σε ρυπαντές δρώντας ως βιολογικά απορροφητικά φίλτρα, και στ)η επιλογή των ειδών θα πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπ' όψη τις αρχές της αρχιτεκτονικής και της αισθητικής του τοπίου (μέγεθος, χρώμα, υφή, σχήμα).
Απαγόρευση της ρίψης μπάζων και σκουπιδιών στις περιοχές των περιαστικών δασών.
Ευνόηση της μείξης των περιαστικών δασών με πλατύφυλλα και κωνοφόρα για αισθητικούς και οικολογικούς λόγους (σταθερότητα του οικοσυστήματος, αύξηση της ποικιλότητας της πανίδας κ.τ.λ.).
Απογραφή και ταξινόμηση όλων των χώρων αστικού και περιαστικού πρασίνου για την κατάρτιση προγραμμάτων ανάπτυξης τους.
Σύνταξη Μητρώου αστικού πρασίνου».
Στη δύσκολη οικονομική και κοινωνική κατάσταση, που βρίσκεται σήμερα η χώρα μας έχει ανάγκη όσο ποτέ άλλοτε από τέτοιες πρωτειές! Αποτελούν «ενέσεις» για την ενίσχυση του ηθικού των πολιτών και της πίστης ότι, με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει και τις σωστές πολιτικές, μπορεί να φτάσει όπου πραγματικά της αξίζει!
Πολύγυρος 3 Σεπτεμβρίου 2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου