 |
| Φωτογραφία Κυττάρου: Ο πεσμένος τρούλος της εκκλησίας στον σεισμό του 1932 |
Σεβασμιότατε, σεβαστό Ιερατείο, Αξιότιμοι κύριοι δημοτικοί σύμβουλοι και Εκπρόσωποι των Τοπικών Φορέων και Συλλόγων, κ. Λιμενάρχη, κ. Διοικητή του Πυροσβεστικού Σώματος, Κυρίες και Κύριοι, καλημέρα σας.
Σήμερα, όπως και κάθε χρόνο στις 08 Σεπτεμβρίου, η εκκλησία μας γιορτάζει μια από τις σημαντικότερες θεομητορικές γιορτές, τη Γέννηση της Υπεραγίας Θεοτόκου Μαρίας.
«Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαρὰν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οικουμένῃ, ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, καὶ λύσας τὴν κατάραν, ἔδωκε τὴν εὐλογίαν, καὶ καταργήσας τὸν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωὴν τὴν αἰώνιον.» (Απολυτίκιον, Ήχος δ’)
Το χαρμόσυνο αυτό γεγονός,«το γενέθλιον της υπεραγίας δεσποίνης ημών Θεοτόκου», έχει διττή σημασία τόσο για το χωριό μας, την Ιερισσό, που διετέλεσε έδρα για δεκατρείς αιώνες της Επισκοπής Ιερισσού και Αγίου Όρους και αποτελεί ιστορική έδρα της σημερινής Μητρόπολης Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου, όσο και για όλους εμάς, τους κατοίκους της προ του Άθω περιοχής, που ζούμε στο κατώφλι του Περιβολιού της Παναγίας και είμαστε θεματοφύλακες της χριστιανικής πίστης τους τελευταίους είκοσι αιώνες.
Σημασία θρησκευτική, αλλά και βαθιά κοινωνική, καθώς η μακραίωνη ζύμωση της Ιερισσού με την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους, ανάγει την κοινωνία σε επέκταση της εκκλησίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το έργο του πρώτου Επισκόπου Ιερισσού και Σταγείρων, ασκητή και Αγίου σήμερα της Εκκλησίας, Μακαρίου, ο οποίος τον 4ο αι. μ.Χ., στα δύσκολα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού, έθεσε τα θεμέλια της Χριστιανικής Κοινότητας της ΒΑ Χαλκιδικής και του Αγίου Όρους, όπως καταμαρτυρεί και η ανακάλυψη, πριν απο μερικά χρόνια, της μεγαλύτερης και αρχαιότερης βασιλικής εκκλησίας στη Χαλκιδική, ενταγμένης στον οικιστικό ιστό της Ιερισσού. Ξεχωρίζει επίσης η προσφορά των Επισκόπων Ιερισσού και Αγίου Όρους Ιγνατίου, και Αρδαμερίου Ιγνατίου, οι οποίοι στα δύσκολα πρώτα χρόνια της Επανάστασης του 1821 ευλόγησαν τα όπλα και την έναρξη της Επανάστασης στην Ιερισσό και τη Γαλάτιστα.
Στην προσπάθειά μας να περισυλλέξουμε περαιτέρω στοιχεία γύρω από την ιστορία της εκκλησίας μας αλλά και της πανήγυρης της, απευθυνθήκαμε σε συλλόγους και φορείς της περιοχής καθώς και σε κάποιους συνδημότες μας, οι οποίοι εκλαμβάνουν ως καθήκον να συλλέγουν την πολιτιστική μας κληρονομιά και να την μεταλαμπαδεύουν στους νεότερους. Λίγοι θα θυμούνται για παράδειγμα πως, πριν ακόμα αναβιώσει το έθιμο το 1986, το Γενέσιο της Θεοτόκου γιορταζόταν και στο Παλιό Χωριό, με προσφορά φαγητού το οποίο οι κάτοικοι με ευλάβεια μετέφεραν στα σπίτια τους, μετά τη Θεία Λειτουργία. Ακόμα λιγότεροι επίσης θα γνωρίζουν πως ολόκληρο το τέμπλο της εκκλησίας μας είναι προσφορά της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου και αποσπάστηκε αυτούσιο από το κελί του Ιωάννου του Ευαγγελιστού, κοντά στις Καρυές. Η αρχική εκκλησία στον νέο οικισμό ήταν προσωρινά φτιαγμένη εξολοκλήρου από ξύλο, στη θέση που βρίσκεται και σήμερα. Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια, και να συμβάλλει κι ο τελευταίος Ιερισσιώτης από το υστέρημά του, μέχρι να αρχίσει να χτίζεται ο νέος ενοριακός ναός το 1956 για να ολοκληρωθεί και να εγκαινιαστεί με τη σημερινή του μορφή το 1960.
Αυτό ωστόσο που μας αποκάλυψε η ομάδα του Κυττάρου και πραγματικά εντυπωσιάζει, είναι πως από τις καμπάνες της παλιάς εκκλησίας οι οποίες μεταφέρθηκαν το 1932 στο νέο χωριό και συνοδεύουν έκτοτε τους Ιερισσιώτες στις χαρμολύπες τους, λείπει μία. Είναι η καμπάνα που δώρισαν οι Ιερείς της Ιερισσού στον αγγλικό στόλο που έσπευσε για βοήθεια αμέσως μόλις έλαβε χώρα ο σεισμός, και χωρίς τον οποίον οι χτυπημένοι από τον εγκέλαδο πρόγονοί μας δεν θα είχαν καταφέρει να επιβιώσουν, τραυματισμένοι και ασκεπείς. Ο αγγλικός στόλος που βρισκόταν νοτίως του Άθωνα, στο άκουσμα της καταστροφής βρέθηκε σχεδόν αμέσως στον κόλπο της Ιερισσού. Οι Άγγλοι βοήθησαν τους χτυπημένους κατοίκους με νερό, τρόφιμα και φάρμακα και έσωσαν ζωές, πριν ακόμα καταφτάσει ο Ερυθρός Σταυρός και οι λοιπές ομάδες υποστήριξης. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης λοιπόν οι Ιερισσιώτες Ιερείς του 1932 τους δώρισαν μια καμπάνα. Γεγονός βαθύτατα συγκινητικό όσο και ενδεικτικό της πίστης των προγόνων μας στην Παναγία, η οποία την ώρα της μεγάλης δοκιμασίας που έλαβε χώρα στο κατώφλι του Περιβολιού της, δεν άφησε απροστάτευτο το χωριό και τους κατοίκους του. Για την ιστορία, η ιερισσιώτικη καμπάνα εκτίθεται στο Ναυτικό Μουσείο του Πλύμουθ, στη Μεγάλη Βρετανία. Μαζί της βρίσκεται κι ένα κομμάτι της ψυχής μας.
Γιορτάζοντας σήμερα τη Γέννηση της Θεομήτορος, το ποίμνιο αλλά και οι ιερείς της περιοχής καλούνται και πάλι να φανούν αντάξιοι της δύσκολης-για την ιστορία της Πατρίδας και του Τόπου- στιγμής, στηνοποία βρισκόμαστε δυστυχώς σήμερα. Η προ του Άθω περιοχή δίνει ήδη εδώ και μία δεκαπενταετία έναν άνισο και απέλπιδο αγώνα απέναντι σε ξένες εταιρείες εξόρυξης οι οποίες λυμαίνονται τον ορυκτό της πλούτο, κόντρα σε όλους τους ανεξάρτητους επιστημονικούς φορείς που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου όσον αφορά τις μη αναστρέψιμες συνέπειες αυτού του εγχειρήματος. Τα τελευταία δύο χρόνια όμως ο αγώνας αυτός έχει κορυφωθεί. Η οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα μας μοιάζει να μην περιορίζεται στην οικονομία, επιβάλλοντας διαδικασίες “fast-track” σε κάθε έκφανση της δημόσιας ζωής. Πάγια δικαιώματα των τοπικών κοινωνιών, το δικαίωμα της ενημέρωσης, της συμμετοχής, της συνδιαμόρφωσης και της διεκδίκησης ενός μοντέλου ανάπτυξης που δε θα υπονομεύει το μέλλον των επόμενων γενεών, θα σέβεται τη φέρουσα ικανότητα του περιβάλλοντος και τη δημόσια υγεία, καταπατούνται και ποινικοποιούνται.
Τέσσερις συνοδοιπόροι στον Αγώνα μας αυτό, τέσσερα άξια τέκνα της εκκλησίας βρίσκονται ήδη στη φυλακή, βυθίζοντας σε βαθειά οδύνη τέσσερις οικογένειες και μια ολόκληρη κοινωνία. Η Εκκλησία και η Ιερά Μητρόπολη αποτελεί στήριγμα και παρηγοριά στη δοκιμασία τους αυτή. Απέναντι σε μια Πολιτεία που επέλεξε να κωφεύει, εμείς δεν έχουμε να αντιπαρατάξουμε παρά την αγάπη για τον τόπο μας και μια βαθειά ριζωμένη πίστη ότι η Παναγία δεν θα αφήσει τα παιδιά της να χαθούν.
Οι καμπάνες της εκκλησίας μας δεν ήχησαν χαρμόσυνα και πανηγυρικά εφέτος. Το κάλεσμα για τον ετήσιο εορτασμό μιας από τις μεγαλύτερες γιορτές του Χριστιανισμού, αλλά και της πανήγυρης της εκκλησίας μας, του ιστορικού Μητροπολιτικού Ναού Γεννήσεως της Θεοτόκου Ιερισσού, μας βρίσκει μουδιασμένους. Η κοινωνία της ΒΑ Χαλκιδικής, η οποία είχε επί αιώνες, περισσότερα κοινά παρά διαφορές, βρίσκεται διχασμένη.Τα νερά, τα βουνά και τα δάση μας, η υγεία και το μέλλον των παιδιών μας που αποτελούν κοινές αξίες όλων μας, μας φέρνουν σε σύγκρουση, αντί να μας ενώνουν.Απέναντι σ’ αυτή την κατάσταση η εκκλησία, δια των εκπροσώπων της, έχει χρέος να βγάλει από το αδιέξοδο την τοπική κοινωνία, να αντισταθεί στη δαιμονοποίηση ευυπόληπτων κατοίκων και οικογενειών και να φέρει τη Χάρη της Παναγίας σε κάθε σπιτικό.
Αγία Παρθένα Δέσποινα, δώσε κουράγιο στους τέσσερεις συντοπίτες μας και τις οικογένειές τους έτσι ώστε του χρόνου να βρίσκονται μαζί μας και να γιορτάσουμε από κοινού,με κατάνυξη και ευγνωμοσύνη, το χαρμόσυνο γεγονός της Γέννησης Σου.
Χρόνια Πολλά. Η Παναγιά ας είναι μαζί μας.
αναγνώστης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου