Ένα soundtrack που γράφεται εκείνη τη στιγμή από τους μουσικούς του δρόμου. Άλλοτε σε μελαγχολεί και άλλοτε σου δίνει μια σπρωξιά για να συνεχίσεις κεφάτα τη μέρα σου. Το βράδυ πάλι, όταν τα ρολά είναι κατεβασμένα και δεν κυκλοφορεί ψυχή, ακούς κάποιον να γρατζουνά μια κιθάρα με ρεπερτόριο από το «Wish you were here» των Pink Floyd μέχρι τα μπλουζ του Howlin Wolf, ερωτεύεσαι τις δοξαριές του τσέλου, χάνεσαι στις παρτιτούρες ενός πιανίστα παρακάτω. Η ψυχή του δρόμου μένει πάντα ζωντανή.
Ακόμα κι όταν βρέχει θα δει κανείς στημένα αναλόγια. Κάπως στριμωγμένα κάτω από τα υπόστεγα, αλλά πάντα υπάρχει παρουσία. "Είμαστε κάπως παρεξηγημένοι. Υπάρχουν πολλοί που δεν έχουν σε ιδιαίτερη υπόληψη αυτό που κάνουμε. Πέρα όμως από την ανάγκη για χρήματα που έχουν κάποιοι, για τους περισσότερους είναι επιλογή. Είναι κάτι που μας αρέσει", λέει ο Άγγελος Κυπριανός, γνωστός ως Remi και ένας από τους πολλούς μουσικούς του δρόμου.
"Ξεκίνησα να παίζω στον δρόμο, όταν ήμουν στον στρατό. Χρειαζόμουν χρήματα και βρήκα αυτό τον τρόπο. Από την πρώτη στιγμή όμως, μ' άρεσε. Όσο περνούσε ο καιρός δενόμουν όλο και πιο πολύ με αυτή τη διαδικασία". Ο ίδιος προτιμά να παίζει το πρωί. Άλλωστε "υπάρχει αλληλεγγύη. Ένας κώδικας του δρόμου που μεταφράζεται σε αμοιβαία συνεννόηση και σεβασμό. Κανονίζουμε κάποια ωράρια, ούτως ώστε να μην δημιουργείται μπέρδεμα και να είναι όλοι ευχαριστημένοι. Δεν πάμε να παίξουμε όλοι μαζί στα ίδια σημεία, τις ίδιες ώρες. Θα προκαλούνταν πανικός".
Η συνεχής συναναστροφή με τον κόσμο του έχει αφήσει μοιρασμένες εντυπώσεις. "Υπάρχουν φορές που ο κόσμος κοντοστέκεται, δείχνει ενδιαφέρον, αλλά και πολλές που μοιάζει υπνωτισμένος. Ίσως λόγω των όσων συμβαίνουν".
Η υπόθεση του να βγει κάποιος στον δρόμο εκ πρώτης όψεως δεν μοιάζει δύσκολη. Η πραγματικότητα όμως είναι κάπως διαφορετική. Πέρα από τα φυσικά εμπόδια (καιρικές συνθήκες, δυσκολίες κάποιες φορές στο στήσιμο των οργάνων), υπάρχει και η... ΕΛ.ΑΣ. "Δεν μας συμπαθεί ιδιαιτέρως. Θυμάμαι κάποια στιγμή που έρχεται προς το μέρος μου ένας αστυνομικός και τον βλέπω να σιγοτραγουδά τους στίχους ενός κομματιού μου. Μου ζητάει να τα μαζέψω. Οφείλω να ομολογήσω πως ένιωσα... περίεργα. Δεν ήξερα αν έπρεπε να χαρώ ή να εξοργιστώ".
"Στην Ελλάδα η αστυνομία μάς διώχνει, στη Νορβηγία μάς βοηθά"
Στο εξωτερικό η αντιμετώπιση είναι διαφορετική. "Στη Νορβηγία οι αστυνομικοί όχι μόνο δεν μας έδιωχναν, αλλά μας έλεγαν πού μπορούσαμε να βγάλουμε περισσότερα χρήματα! Στην Ολλανδία μπορούσαμε να παίξουμε ελεύθερα, αλλά μόνο σε πλατείες. Στη Γαλλία πάλι δίνεται σχετικό επίδομα, που σε βοηθά αρκετά". Φυσικά υπάρχουν και... χειρότερα παραδείγματα από αυτό της Ελλάδας. "Στην Αγγλία ο κόσμος είναι αρκετά ψυχρός. Επίσης είναι αρκετά δύσκολο να παίξεις. Ας πούμε, για να τραγουδήσεις στο μετρό, χρειάζεται να περάσεις από οντισιόν. Και μιλάμε για μια λίστα αναμονής κοντά στα δυο χρόνια!" Ποιοι είναι όμως αυτοί που κρύβονται πίσω από τους μουσικούς του δρόμου; "Μπορεί να είναι μουσικοί μέχρι κάποιους πιτσιρικάδες που ψάχνουν χαρτζιλίκι. Μπορεί να είναι άνθρωποι που απλώς ψάχνουν να βρουν μια διέξοδο, αλλά και άνθρωποι που το βλέπουν σαν μια αγαπημένη συνήθεια που δεν υποκαθιστά κάτι". Η διαφορετική τους καταγωγή και κουλτούρα έχει συμβάλει καταλυτικά στο να ενώσουν πολλούς διαφορετικούς πολιτισμούς. "Το 30% μόνο είναι Έλληνες. Συναντά κανείς ανθρώπους από διάφορες χώρες. Γι' αυτό τον λόγο και μπορείς να ακούσεις ρεμπέτικα, folk αγγλόφωνη μουσική, instrumental συνθέσεις, ρέγκε, ακόμα και κλασική μουσική".
Ο Remi θέλησε να κλείσει με μια διήγηση. Ένα περιστατικό που τον σημάδεψε και δεν ξεχνά, παρά τα χρόνια που έχουν περάσει. "Μια μέρα στη Νορβηγία, έβρεχε καταρρακτωδώς. Παίζαμε κάτω από ένα υπόστεγο. Δεν πέρναγε καθόλου κόσμος. Αραιά και πού μόνο. Κάποια στιγμή βλέπω απέναντι ένα κοριτσάκι 10 χρονών. Μας κοίταγε αρκετή ώρα. Είχε γίνει μούσκεμα. Κάποια στιγμή όμως, ήρθε και μου άφησε στη θήκη της κιθάρας μια μπλε καρδιά σε αυτοκόλλητο. Αυτή την καρδιά την κρατώ ακόμα. Την έχω κολλημένη στην κιθάρα μου από τότε. Κάποια στιγμή θέλω όλες τις ιστορίες που έχω μαζέψει από τον δρόμο να τις κάνω βιβλίο"
"Από τις... κλωτσιές σε μια γλυκιά αγκαλιά"
Βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού και η κρίση τον... έσπρωξε στο κενό. Εν μία νυκτί έχασε τη δουλειά του. Η ζωή του Φώτη Μπασούκου άλλαξε δραματικά. Τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που άρχισαν να πλήττουν την οικογένεια του, γέννησαν συγκρούσεις και οδήγησαν στη διάλυσή της. "Θυμήθηκα όμως το... πιάνο. Αυτό μου έδωσε ελπίδα. Είχα σπουδάσει, πήρα πτυχία, αλλά ποτέ μου δεν δούλεψα ως μουσικός. Πάντα χρειαζόμουν άμεσα το μεροκάματο...", λέει αρχικά και ρωτά ευγενικά αν μ' ενοχλεί να παίζει παράλληλα.
Είχε στήσει το αρμόνιό του κοντά στον ηλεκτρικό σταθμό του Νέου Ηρακλείου. "Κάθε λεπτό για μένα είναι σημαντικό", εξηγεί και προσθέτει πως "δεν βγάζω πολλά λεφτά, αλλά είναι απαραίτητα. Έχω δύο παιδιά, σπουδάζουν και προσπαθώ να βοηθάω όσο μπορώ".
Ο κ. Φώτης είναι 56 ετών. Άλλαξε πολλά επαγγέλματα και ήλπιζε πως στο ξενοδοχείο που εργαζόταν τελευταία είχε βρει το λιμάνι του. "Ήμουν κοντά στη σύνταξη. Ήλπιζα ότι θα ξεκουραστώ. Από τη άλλη, σκέφτομαι βέβαια ότι και αυτοί που δικαούνται σύνταξη δεν την παίρνουν". Παρά τις δυσκολίες, οι οποίες "είναι πολλές, είτε λόγω των κακών καιρικών συνθηκών, είτε λόγω του θορύβου, είτε επειδή η αστυνομία θέλει να φύγω από το σημείο που παίζω, το απολαμβάνω". Και το εννοούσε. Κάθε του λέξη δεν έβγαινε με πικρία. "Σημασία έχει να είσαι καλά στην υγεία σου. Τα υπόλοιπα παλεύονται". Κάτι που επίσης τον κάνει να χαμογελά είναι "η ανταπόκριση του κόσμου. Είχα μάθει να τρώω... κλωτσιές και παρατηρήσεις όταν ήμουν υπάλληλος σε διάφορες εταιρείες. Νόμιζα πως έτσι ήταν η ζωή. Τώρα καταλαβαίνω πως είναι πολύ πιο όμορφη. Δεν το κάνω μόνο για τα λεφτά. Με γεμίζει". Όσον αφορά το τι του αρέσει να παίζει, σχολίασε "λατρεύω τα μπλουζ. Ο δάσκαλος που είχα, μου έλεγε 'αν θες να πεθάνεις φτωχός μάθε μπλουζ'. Μπορεί να χει και δίκιο. Αλλά τι σημασία έχει;".
"Για το... χαρτζιλίκι"
Ακόμη είναι πιτσιρικάδες. Ο Σωτήρης κι ο Λευτέρης δεν έχουν την ανάγκη να καλύψουν τα προς το ζην. Ψάχνουν όμως ένα χαρτζιλίκι. "Λίγα χρήματα, ίσα για τα τσιγάρα μας", λέει ο Σωτήρης και συνεχίζει να σιγοπαίζει έναν παλιό τζουρά. Μας διακόπτει ένα τσιγγανάκι. Συνηθίζει να τους κρατά παρέα. Αυτή τη φορά όμως δεν είχε το ακορντεόν του. "Μου το πήρε η δημοτικιά!", λέει φωναχτά με παράπονο. Τους ρωτάμε αν και οι ίδιοι έχουν ανάλογα προβλήματα, "δεν μας δίνουν και λεφτά, αλλά είναι ευγενικοί μαζί μας", απαντούν. Κάτι παραπάνω από ευγενική είναι η αντιμετώπιση του κόσμου. "Τους αρέσει που παίζουμε ρεμπέτικα. Θυμούνται τα παλιά", σχολιάζει ο Λευτέρης και προσθέτει "μας λένε ωραία λόγια. Είναι και οι εποχές τώρα που συμβάλλουν σε μία νέα στροφή προς το ρεμπέτικο".
Οι ίδιοι θεωρούν πως η μουσική στον δρόμο δεν γίνεται από "ευχαρίστηση. Γίνεται από ανάγκη. Σίγουρα είναι πιο ωραίο να παίζεις όσο θες, να βγάζεις λεφτά και να είσαι αυτόνομος. Όμως αν θες πραγματικά να το ευχαριστηθείς, πας σε μέρη πιο ερημικά. Τουλάχιστον αυτό κάνουμε εμείς". Θεωρούν πως κάποιος μπορεί να ζήσει ως μουσικός του δρόμου. "Τις καλές μέρες μπορεί να βγάλει ο καθένας μας 10 ευρώ την ώρα. Αν κάποιος το κάνει τακτικά, ζει αξιοπρεπέστατα". Αυτός είναι και ένας λόγος που "οι Έλληνες έχουν αυξηθεί. Βρίσκουν μια λύση να βγάλουν κάποια χρήματα. Όχι μόνο όσοι απολύθηκαν, αλλά και άνθρωποι που θέλουν κάτι έξτρα ή, όπως εμείς, ένα χαρτζιλίκι".
"Δεν είναι ζητιανιά"
Σε άλλες χώρες η μουσική στον δρόμο χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης. Στην Ελλάδα παρομοιάζεται με... επαιτεία. "Εμάς μας αρέσει απλώς να παίζουμε. Δεν απαιτούμε από τον κόσμο να μας δώσει χρήματα. Τώρα αν κρίνει ο ίδιος ότι θέλει να αφήσει κάτι, θα είναι χαρά μας. Όπως θα είναι μεγάλη μας χαρά αν χαμογελάσει κάποιος και δείξει ότι του αρέσει αυτό που ακούει", σχολιάζει ο Φώτης. Εδώ και τρία χρόνια κάνει... busking, όπως λέγονται οι τέχνες που γίνονται σε δημόσιους χώρους. Συνηθίζεται, όσοι επιλέγουν να κάνουν street perfomance να αφήνουν μπροστά τους είτε κάποιο άδειο καπέλο είτε κάποια άδεια θήκη κιθάρας. Αν ο κόσμος θεωρεί ότι αξίζει τον κόπο και μπορεί, αφήνει κάποια χρήματα. Δεν πρόκειται όμως για "ζητιανιά. Κάνουμε κάτι δημιουργικό".
Ο Φώτης ξεκίνησε να παίζει πριν τρία χρόνια, κατόπιν παρακίνησης ενός φίλου του από το Εκουαδόρ. "Στη συνέχεια, η παρέα μεγάλωσε. Είμαστε πέντε-έξι άτομα που παίζουμε μαζί. Δεν είναι όλοι Έλληνες. Υπάρχουν και φίλοι μας που είναι από Ισπανία". Τους αρέσει να παίζουν από παραδοσιακά, μέχρι ρέγκε. Μια σύνθεση μουσικών επιρροών, που μετουσιώνονται σε ένα απολαυστικό αποτέλεσμα. Ο κόσμος το απολαμβάνει, οι μπελάδες με την αστυνομία έχουν λιγοστέψει. "Το χαμόγελο του κόσμου μάς δίνει ευχαρίστηση. Μπορείς να βγάλεις κάποιο χαρτζιλίκι από αυτό που κάνεις, όμως το ζουμί βρίσκεται αλλού. Το ζητούμενο για μας είναι να εξελισσόμαστε. Δεν θέλουμε να καταντήσουμε γραφικοί. Σε λίγες μέρες θα αρχίσουμε να δοκιμάζουμε και ένα νέο πρότζεκτ με ντραμς". Πού θα τους βρείτε; Συνήθως στην Ακρόπολη, την Ερμού. Τα δυναμικά πνευστά που χρησιμοποιούν θα σας κατευθύνουν εκεί που πρέπει...
Πώς θα ήταν άραγε η ζωή μας χωρίς τους μουσικούς του δρόμου ρωτάω τον Remi. "Σίγουρα πιο ήσυχη", μου απαντά και προσθέτει, "φοβάμαι όμως ότι η σιωπή δεν μας κάνει καλό. Ειδικά τώρα... Ο κόσμος πρέπει να αγαπά τη φωνή και να μην την καταχωνιάζει μέσα του. Να μην καταπιέζεται. Να κάνει την ανάγκη, την οργή, την απογοήτευσή του κραυγή. Αν είναι μελωδική, ακόμα καλύτερα".
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου