Πρωτομαγιά 1886 - Σικάγο

Η Πρωτομαγιά, ως εργατική γιορτή, καθιερώθηκε στις 20 Ιουλίου 1889, κατά τη διάρκεια του ιδρυτικού συνεδρίου της Δεύτερης Διεθνούς (Σοσιαλιστικής Διεθνούς) στο Παρίσι, σε ανάμνηση του ξεσηκωμού των εργατών του Σικάγου την 1η Μαΐου 1886, που διεκδικούσαν το οκτάωρο και καλύτερες συνθήκες εργασίας.


Τα γεγονότα
Από την 1η Μαίου, μια σειρά κινητοποιήσεων και οργανωμένων δράσεων, με στόχο το δικαίωμα σε ανθρώπινες συνθήκες εργασίας και ωράριο οκταώρου και η αναγνώριση του εργατικού κινήματος κατέβαζαν χιλιάδες εργάτες στους δρόμους. Στην πορεία της Πρωτομαγιάς του 1886, στο Σικάγο, μετείχαν περισσότεροι από 90.000 εργάτες με αίτημα το οκτάωρο. Επικεφαλής της πορείας ήταν ο αναρχικός Άλμπερτ Πάρσονς με την ακτιβίστρια γυναίκα του, Λούσυ Πάρσονς. Τις επόμενες μέρες, οι εργάτες των εργοστασίων, του ενός μετά το άλλο, κατέβαιναν σε απεργία.

Στις 3 Μαίου, οι εργατικές κινητοποιήσεις κορυφώθηκαν. Όπως κι οι αντιδράσεις των αφεντικών. Η εταιρία κατασκευής αλωνιστικών μηχανών ΜακΚόρμικ απάντησε στην απεργία και την ενημερωτική καμπάνια για το οκτάωρο με την χρησιμοποίηση απεργοσπαστών - κι επειδή ήξερε ότι οι εργάτες θα αντιδράσουν, φρόντισε να φέρει την αστυνομία για να προστατεύσει τους απεργοσπάστες. Η "προσπάθεια" της αστυνομίας για την προστασία των απεργοσπαστών, είχε σαν αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τρεις εργάτες και να τραυματιστούν αρκετοί.

Την επομένη, το εργατικό κίνημα - στο οποίο τότε πρωτοστατούσαν οι ευάριθμοι αναρχικοί - οργάνωσε συλλαλητήριο κατά της αστυνομικής βίας στην πλατεία Χέιμάρκετ. Ήταν ένα ήσυχο, ήρεμο συλλαλητήριο, στο οποίο οι ομιλητές διαδέχονταν ήρεμα ο ένας τον άλλο. Ήταν ένα ήσυχο, ήρεμο συλλαλητήριο ως τη στιγμή που η αστυνομία αποφάσισε να το διαλύσει. Ο αρχηγός της έδωσε εντολή στους απεργούς να διαλυθούν και, όταν αυτοί δεν υπάκουσαν, έδωσε εντολή στους άνδρες του να επιτεθούν πρώτα στο χώρο όπου βρίσκονταν οι ομιλητές.

Η επίθεση της αστυνομίας σήμανε την αντίδραση των εργατών. Οι συγκρούσεις γενικεύτηκαν και μία αυτοσχέδια βόμβα, που κανείς δεν ξέρει από που κι από ποιόν πετάχτηκε, σκότωσε έναν αστυνομικό. Ήταν το σήμα προς τους υπόλοιπους αστυνομικούς να ανοίξουν πυρ κατά των διαδηλωτών. Επτά νεκροί αστυνομικοί, αρκετοί νεκροί εργάτες - κανείς δεν μπήκε στον κόπο να τους καταμετρήσει κι οι γνώμες διίστανται- και δεκάδες τραυματίες - πολίτες και αστυνομικοί - ήταν ο απολογισμός.

Οκτώ άνθρωποι συνελήφθησαν ως οργανωτές της συγκέντρωσης και υπεύθυνοι για το θάνατο του αστυνομικού. Ήταν οι αναρχικοί Αύγουστος Σπίες, Αλβέρτος Πάρσονς, Αδόλφος Φίσερ, Γεώργιος Ένγελ, Λουδοβίκος Λινγκ, Μιχαήλ Δουάμπ, Σαμουήλ Φήλντεν και Όσκαρ Νήμπ.

Οι οκτώ του Σικάγου δικάστηκαν σε μία στημένη δίκη, όπου κανένα εναντίον τους στοιχείο δεν παρουσιάστηκε. Τουναντίον, έγινε σαφές ότι ορισμένοι εξ αυτών δεν βρίσκονταν στο Χέιμάρκετ την συγκεκριμένη ημέρα. Παρουσιάστηκαν ακόμη και στοιχεία που υπεδείκνυαν ότι η βόμβα είχε ριχτεί από προβοκάτορες. Δεν είχε σημασία. Η πολιτεία είχε αποφασίσει να τιμωρήσει τους οκτώ του Σικάγου παραδειγματικά, ώστε να καταστείλει το εργατικό, αναρχικό κίνημα που φούντωνε από άκρου εις άκρον των ΗΠΑ. "Τιμωρείστε τους παραδειγματικά, κρεμάστε τους και θα σώσουμε τους θεσμούς" είπε χαρακτηριστικά ο γενικός εισαγγελέας του Ιλλινόι.


Απόσπασμα από την ιστορική απολογία του August Spies "Κύριοι δικαστές,
Αν σκέπτεστε σοβαρά ότι με τις κρεμάλες μπορείτε να σταματήσετε το κίνημα, που εξωθεί εκατομμύρια γονατισμένων από την καταπίεση εργατών προς την εξέγερση, είσθε, μα την αλήθεια, «πτωχοί τω πνεύματι». Σε παρόμοια περίπτωση θα μας κρεμάσετε με το δίκιο σας. Έπειτα, αυτό είναι το καλύτερο που έχετε να κάμετε. Κρεμάστε μας! Αλλά, η κατάληξη, ποια θα είναι; Εάν δεν την βλέπετε, εγώ σας την αναγγέλλω. Γύρω σας, κάτω σας, δίπλα σας, πάνω σας, από όλες τις μεριές σας, θεριεύει μια φωτιά. Το έδαφος σαλεύει κάτω από τα πόδια σας. Βαδίζετε, κυριολεκτικά, επάνω σε μια υπόγεια φωτιά. Θέλετε να την αγνοείτε; Δεν θα την αποφύγετε. Θέλετε να απαλλαγείτε, άπαξ δια παντός, από όλους τους «συνωμότες»; Απαλλαγείτε πρώτα από τα αφεντικά της βιομηχανίας, οι οποίοι δημιούργησαν την ανήθικη περιουσία τους από το κλεμμένο αντίτιμο της εργασίας που δεν πληρώθηκε.
Καταργήστε τον εαυτό σας Κύριοι Προνομιούχοι. Γιατί; Διότι σεις, με την συμπεριφορά σας, είσθε οι πρώτοι υποκινητές της επανάστασης . Καταργήσατε την αρπαγή και την λεηλασία, Κύριοί μου. Αλλά, αυτή είναι η απασχόληση σας. Είναι η ανήθικη αποστολή μιας εκατοντάδας ανθρώπων, οι οποίοι προτιμούν ν’ απολαμβάνουν το παν, χωρίς να κάμνουν τίποτε. Κοιτάξετε τι έχει γίνει. Οι εργάτες έχουν πετσοκοφτεί και σεις, ω Χριστιανοί μου και καλοί μου και ευγενικοί αστοί, σεις είσθε οι κοινωνικοί γύπες, που τρέφεστε από τα πτώματα. Θέλετε να κάνουμε ένα περίπατο στα στενά δρομάκια της πολιτείας αυτής, εκεί όπου φθίνουν οι αληθινοί δημιουργοί του πλούτου; Πάμε μαζί στα ανθρακωρυχεία του Χόκιγκ-Βάλευ; Δεν θα βρούμε ανθρώπους, θα βρούμε κινούμενα πτώματα. Η γενική κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής καθίσταται αναπόφευκτη αναγκαιότητα. Αρχίζει η εποχή του σοσιαλισμού και της παγκοσμίου συνεργασίας. Ιδιωτική βιομηχανία, σημαίνει αναρχούμενη βιομηχανία. Μετρημένα άτομα χρησιμοποιούν προς όφελός τους τις εφευρέσεις. Ο κόσμος είναι για τους λίγους. Δεξιά και αριστερά πέφτουν οι όμοιοί τους, θύματα του πλούτου και της καλοζωίας τους. Λίγο τους ενδιαφέρει. Με τις μηχανές τους μετατρέπουν το ανθρώπινο αίμα σε βώλους χρυσαφιού. Την ίδια την υγεία των ανήλικων. Με την πολλή εργασία, δολοφονούν τα γυναικόπαιδα. Με την ανεργία σκοτώνουν. Και αυτοί οι άνθρωποι σου λέγονται Χριστιανοί! Γνήσιοι Χριστιανοί! Εμείς παραβήκαμε τους νόμους σας, για να δείξουμε στον λαό σε τι αποβλέπουν όλοι σας οι θεσμοί: στο να εγκαθιδρύσουν, στην χώρα αυτή, μία ολιγαρχία, όμοια της οποίας σε κτηνωδία, δεν υπάρχει πουθενά στην γη! Αν πιστεύετε ότι με το να μας κρεμάσετε θα εξουδετερώσετε το κίνημα των εργαζομένων, το κίνημα από το οποίο εκατομμύρια ανθρώπινα πλάσματα που σέρνονται στην φτώχεια και στην μιζέρια, περιμένουν την λύτρωσή τους – αν αυτή είναι η γνώμη σας – τότε κρεμάστε μας! Εδώ θα ποδοπατήσετε μία μικρή σπίθα εκεί όμως και πιο πέρα και απέναντι και γύρω μας παντού θα ξεπεταχτούν οι φλόγες. Η φωτιά είναι υπόγεια και δεν θα μπορέσετε να την σβήσετε.
Στην κατάμεστη αίθουσα όπου κυριαρχούσε η σιωπή ο τριαντάχρονος Γερμανός συνδικαλιστής τέλειωσε με τα ακόλουθα λόγια:«Αυτές είναι οι ιδέες μου. Αποτελούν κομμάτι του εαυτού μου. Δεν μπορώ να τις αποχωριστώ αλλά και αν μπορούσα δεν θα το έκανα. Αν πιστεύετε ότι μπορείτε να συντρίψετε τις ιδέες αυτές που μέρα με τη μέρα κερδίζουν περισσότερο έδαφος, αν πιστεύετε ότι θα τις συντρίψετε οδηγώντας μας στην κρεμάλα, αν προτιμάτε για μια ακόμη φορά να επιβάλετε την ποινή του θανάτου σε εκείνους που τόλμησαν να πουν την αλήθεια, τότε είμαι έτοιμος: με θάρρος και με περηφάνια θα πληρώσω το υψηλό αυτό αντίτιμο. Φωνάξτε τον δήμιό σας. Η αλήθεια που σταυρώθηκε με τον Σωκράτη, τον Χριστό, τον Τζιορντάνο Μπρούνο, τον Χους ή τον Γαλιλαίο είναι πάντα ζωντανή. Εμείς είμαστε έτοιμοι να ακολουθήσουμε τους ανθρώπους εκείνους"

Αδόλφος Φίσερ, μάρτυρας του Χέιμάρκετ:"Δικάστηκα μες σε τούτο το δωμάτιο για φόνο και καταδικάστηκα για Αναρχία. Διαμαρτύρομαι για την καταδίκη μου σε θάνατο, διότι δεν βρέθηκα ένοχος φόνου. Δικάστηκα για φόνο αλλά καταδικάστηκα διότι είμαι Αναρχικός. Αν η άρχουσα τάξη νομίζει ότι αν μας κρεμάσει, αν κρεμάσει μια χούφτα αναρχικούς, θα καταφέρει να τσακίσει την Αναρχία, κάνει μεγάλο λάθος, γιατί ο Αναρχικός αγαπά τις αρχές του περισσότερο από τη ζωή του. Ο Αναρχικός είναι πάντα έτοιμος να πεθάνει για όσα πιστεύει"

Πηγή