Μικρά παιδιά και τηλεόραση

«Κλείστε, επιτέλους, την τηλεόραση!». Μια φράση που καθημερινά ακούγεται στα σπίτια μας και επαναλαμβάνεται –δυστυχώς- πολύ συχνά.
Όποιους γονείς και αν ρωτήσεις «πόσο συχνά το παιδί σας βλέπει τηλεόραση», η απάντηση είναι ίδια: «Πάρα πολύ». Και αυτή είναι, δυστυχώς, η αλήθεια. Είτε το θέλουμε είτε όχι, αποτελεί μέρος της ζωής μας. Τα παιδιά παρακολουθούν όλο και πιο συχνά τη μικρή οθόνη, ενώ οι συζητήσεις ανάμεσα σε γονείς και ειδικούς βρίσκονται σε πρώτο πλάνο. Η επιρροή της στα παιδιά μας είναι σίγουρα μεγάλη. Κάποιες φορές θετική, συνήθως όμως αρνητική. Ας δούμε, λοιπόν, τις δυνατότητες αλλά και τις αδυναμίες της μικρής οθόνης, ώστε να μπορέσουμε να τη μετατρέψουμε σε χρήσιμο εργαλείο για την εκπαίδευσή τους.

Η τηλεόραση ως εκπαιδευτικό μέσο
Πέρα από τις ψυχαγωγικές της δυνατότητες, η τηλεόραση είναι ένα μέσο με τεράστιες μορφωτικές και εκπαιδευτικές δυνατότητες.
• Τα ντοκιμαντέρ γύρω από τη ζωή των ζώων, του βυθού της θάλασσας και του τρόπου ζωής των ανθρώπων σε κάθε άκρη της Γης απευθύνονται και σε παιδιά που δεν ξέρουν να διαβάζουν.
• Οι ιστορίες που παρουσιάζονται στην τηλεόραση διεγείρουν τη φαντασία των παιδιών. Εξάλλου, είναι κι ένας τρόπος κοινωνικοποίησης. Όταν συναντιούνται με φίλους στην παιδική χαρά ή στο σχολείο συχνά συζητούν ή μιμούνται κάποιους αγαπημένους ήρωες.
• Τα κινούμενα σχέδια μπορούν να διδάξουν στο παιδί ολόκληρες ιστορίες με τρόπο ευχάριστο και ξεκούραστο.
• Χρησιμοποιώντας τα πρότυπα της τηλεόρασης και στοιχεία της φαντασίας τους και της αληθινής ζωής, τα παιδιά δημιουργούν παιχνίδια με ευφάνταστους ρόλους και γίνονται δημοφιλείς ανάμεσα στους συμμαθητές τους, αποκτώντας μεγαλύτερη κοινωνικότητα.
• Η τηλεόραση μπορεί να γίνει ένα ευχάριστο μισάωρο διάλειμμα σ’ ένα κουραστικό πρόγραμμα μελέτης των παιδιών. Αρκεί να τηρούν την υπόσχεσή τους για το χρόνο του διαλείμματος.

Τα αρνητικά της τηλεόρασης για τα παιδιά
• Η σπουδαιότερη επίδραση που μπορεί να έχει η τηλεόραση είναι η διαμόρφωση του τρόπου ζωής και των συνηθειών (υγιεινών ή όχι). Τα παιδιά παροτρύνονται από τις περισσότερες διαφημίσεις να καταναλώνουν τροφές με πολλές θερμίδες, αμφίβολης θρεπτικής αξίας, που προδιαθέτουν σε παχυσαρκία και νοσήματα καρδιάς, υπέρταση, διαβήτη κ.ά. Μειώνουν δε ταυτόχρονα την όρεξη των παιδιών για υγιεινή και σωστή διατροφή.
• Τα πρότυπα που προβάλλονται από τη μικρή οθόνη τις περισσότερες φορές δεν είναι αυτά που θα θέλαμε να μιμηθεί το παιδί μας. Συνήθως, είναι μακριά από την πραγματικότητα και του δίνουν εσφαλμένες εικόνες. Π.χ. ο άνθρωπος που προβάλλεται ως επιτυχημένος οικονομικά και κοινωνικά δεν είναι αυτός που μορφώθηκε και εργάστηκε τίμια…
• Το μεγάλο πρόβλημα είναι η βία και η επιθετικότητα στην τηλεόραση. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να ξεχωρίσουν καθαρά ανάμεσα στις φανταστικές ιστορίες και την πραγματικότητα. Μια μάγισσα στην οθόνη μπορεί να τρομάξει τόσο το παιδί όσο και ένας αληθινός κλέφτης.